شان نزول سوره فتح

نکات سوره فتح

سوره‌ای مدنی است.

۲۹ آیه دارد.

از نظر ترتیب نزول، سوره ۱۱۲ قرآن است و قبل از سوره صف و بعد از سوره مائده نازل شده است.

از نظر ترتیب مصحف سوره ۴۸ است و در جزء ۲۶ قرار دارد. قبل از سوره فتح سوره محمد و بعد از آن سوره حجرات قرار دارد.

آیه بیعت یا بیعت رضوان (آیه ۱۸) در این سوره قرار دارد.

محتوای سوره فتح

محتوای این سوره شامل ماجرای صلح حدیبیه در سال ششم هجرت و ماجرا‌های پیرامون آن از جمله تخلف اعراب از شرکت در جنگ می‌باشد. در این سوره خداوند منتی را که بر فرستاده‌اش ارزانی داشته را بیان می‌کند و به مؤمنان وعده‌های زیبایی در قبال اعمال صالحشان می‌دهد.

منظور از فتح در آیه اول

اکثر مفسران قرآن از جمله ابوالفتوح رازی، فیض کاشانی و علامه طباطبایی بر این باورند که منظور از فتح همان پیروزی در صلح حدیبیه است که نصیب مسلمانان شد. بعضی دیگر از جمله شیخ طوسی، زمخشری، فخر رازی و طبرسی این فتح را فتح مکه می‌دانند. نظرات دیگری هم وجود دارد که این فتح را به فتح خیبر، پیروزی اسلام بر تمام دشمنان از طریق قدرت منطق و برتری دلایل و معجزات آشکار و همچنین مربوط به گشودن اسرار علوم بر پیامبر (ص) ارتباط داده‌اند.

فضیلت سوره فتح

ابی بن کعب از پیامبر (ص) روایت کرده است که:
«هر کس سوره فتح را قرائت کند مانند آن است که با حضرت محمد (ص) در فتح مکه شرکت داشته است»

و در روایت دیگری آمده است که خواننده سوره فتح:
«.. مانند کسى است که زیر آن درخت (بیعت شجره) با حضرت محمد (ص) بیعت کرده است.»

قتاده از انس نقل می‌کند:
«هنگامى که از جنگ حدیبیه بازگشتیم، از انجام اعمال حج ما جلوگیرى شده بود و ما همگى محزون و غمگین بودیم که ناگهان خداوند نازل فرمود: «إِنَّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً»؛ پیامبر خدا (ص) فرمودند: آیه‌ای بر من نازل شده است که در نظر من از تمام دنیا بهتر است.»

عبدالله بن مسعود نقل کرده است که:
«رسول خدا (ص) از جنگ حدیبیه بازگشت، ناگهان دیدیم که شتر حضرت از سرعت خود کم کرد؛ نزدیک شدیم و دیدیم که خداوند آیه «إِنَّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً» را بر حضرت نازل کرده است و پیامبر (ص) را فوق‌العاده مسرور یافتیم و فرمودند که این سوره بر او نازل شده است.»

عبدالله بن بکیر از پدرش روایت کرده است:
«امام صادق (ع) فرمود: اموال و زنان و کنیزان خود را با خواندن «إِنَّا فَتَحْنا» از تلف شدن حفظ کنید، اگر انسان از کسانى باشد که این سوره را زیاد بخواند روز قیامت منادى به طورى که همه مردم بشنوند او را صدا می‌زند که تو از بندگان خالص من هستى، او را به بندگان صالح من ملحق کنید و او را در بهشت‌های پر نعمت جاى داده، از شربت گواراى رحیق مختوم آمیخته به کافور سیراب سازید.»

امام صادق (ع) همچنین فرمود:
«هر کس در شب اول ماه رمضان سوره فتح را قرائت کند تا سال آینده همین روز در حفظ و حراست الهی خواهد بود.»

آثار و برکات سوره فتح

برای کسی که سوره فتح را می‌خواند آثار و برکات فراوانی ذکر شده است که به تعدادی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

ایمن ماندن در برابر خطرات و عزت یافتن بین مردم

سوره فتح را بنویسید و هنگام خواب زیر سرتان بگذارید تا از شر دزد‌ها در امان باشید.

بر طرف شدن ترس

امام صادق (ع) فرمود: سوره فتح را بنویسید و همیشه همراه داشته باشید تا از خصومت و دعوا در امان باشید و در‌های خیر و خوبی به روی شما باز شود.

بهبود درد پا

امام باقر (ع) برای برطرف شدن درد پا خواندن آیه‌های ۱ تا ۷ سوره فتح را توصیه کرده است.

ایمن ماندن از شر حاکم ظالم

کفعمی نوشته است که اگر سوره فتح را بنویسید و به گردنتان بیاویزید از شر حاکم و سلطان در امان خواهید بود و اگر به دیوار خانه آویزان کنید شیطان به شما نزدیک نخواهد شد.

ختم سوره فتح

برای ختم سوره فتح از روز شنبه شروع کنید و هر روز ۵ بار این سوره را بخوانید و در روز جمعه ۱۱ بار آن را بخوانید. بعد از هر نوبت، یک بار سوره نصر را بخوانید و وقتی که به آخرین بار رسیدی ۱۱ بار دعای زیر را بخوانید و حاجت خودتان را از خدا بخواهید:

«یا مفتُّحْ فَتّحْ، یا مفَرِّجْ فَرّجْ، یا میسّر یَسّر، یا مُسَهّلْ سَهِّل، یا مُتَمّمْ تَمّمْ، برحمتک یا ارحم الراحمین»
دومین شیوه ختم سوره فتح به این ترتیب است که ابتدا باید غسل کنید و به مدت ۴۱ روز، هر روز ۴۱ بار سوره فتح را بخوانید. شما باید روز‌های اول، دوم، سوم و روز چهل و یکم را روزه بگیرید و آخرین روز این ختم را با شیرینی افطار کنید و صدقه بدهید.


منبع: سایت ستاره